بسیج؛ شجره طیبه‌ای که یادگار امام خمینی(ره) است

سیاسیدفاعی امنیتی

  پنجم آذر در تقویم کشورمان به نام روز بسیج مستضعفین نامگذاری شده است.

امام خمینی(ره) در کتاب صحیفه امام، جلد ۲۱، صفحه ۱۹۴ نوشته‌اند: بسیج شجره طیبه و درخت تناور و پرثمری است که شکوفه‌های آن بوی بهار وصل و طراوت یقین و حدیث عشق می‌دهد. بسیج مدرسه عشق و مکتب شاهدان و شهیدان گمنامی است که پیروانش بر گلدسته‌های رفیع آن، اذان شهادت و رشادت سر داده‌اند.

این شجره طیبه انقلاب اسلامی در ۵ آذر ۱۳۵۸ با فرمان امام خمینی(ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران ایجاد شد.  

بر این اساس، مقدمات تشکیل بسیج با نام اولیه «سازمان بسیج ملی» فراهم شد. چند ماه بعد، شورای انقلاب در تاریخ ۱۰ اردیبهشت ۱۳۵۹ با تصویب «لایحه قانونی تشکیل سازمان بسیج ملی» به بسیج، جایگاه قانونی داد. در ماده (۱) این قانون آمده است: «در اجرای فرمان رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران مبنی بر ایجاد، آموزش و بسیج ارتش بیست میلیونی جهت پیشگیری و مقابله با هرگونه تهدید و تجاوز نظامی سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و سوانح طبیعی، سازمانی به نام سازمان بسیج ملی زیر نظر فرمانده کل قوا و وابسته به وزارت کشور تشکیل می‌گردد.» برای اولین بار، وظایف سازمان بسیج، در «لایحه قانونی تشکیل سازمان بسیج ملی» مصوب ۱۳۵۹/۴/۱۹ شورای انقلاب احصاء گردید. با شروع جنگ تحمیلی در سال ۱۳۵۹، موضوع آموزش نظامی همگانی و تشکیل سازمان بسیج بسیاری از مشکلات پیش روی کشور را در این زمینه حل کرد و بسیاری از مردم آموزش‌دیده به جبهه‌ها اعزام شدند.  

به موجب «قانون ادغام بسیج ملی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» مصوب ۱۳۵۹/۱۰/۲۸ مجلس شورای اسلامی، بسیج با تغییر عنوان به «بسیج مستضعفین» به سپاه ملحق شد. اساسنامه بسیج مستضعفین به موجب فصل چهارم «قانون اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» به تاریخ ۱۳۶۱/۶/۱۵ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. ماده (۳۵) این قانون هدف از تشکیل بسیج مستضعفین را ایجاد توانایی‌های لازم در کلیه افراد معتقد به قانون اساسی و اهداف انقلاب اسلامی به منظور‌دفاع از کشور، نظام جمهوری اسلامی و همچنین کمک به مردم، هنگام بروز بلایا و حوادث غیر مترقبه اعلام می‌دارد.